Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012

Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ  ΙΣΤΟΡΙΑΙ  Βιβλίο3 .Κεφ. 75  Παρ. 1-3 
ΑΣΚΗΣΕΙΣ 
Α. Γραμματική : 

1. Να κατατάξετε τα παρακάτω  ουσιαστικά ανάλογα με την κλίση τους στον παρακάτω πίνακα και να κλιθούν τα ουσιαστικά της Γ΄κλίσης σε    ενικό αριθμό και της Α΄   σε πληθυντικό:  
ἡμέρα , στρατηγός , ναυσί , ὁπλίταις ,ξύμβασιν ,ἄνδρας , σπονδάς , προστάται , κινήσει 
Α΄ΚΛΙΣΗ                       Β΄ΚΛΙΣΗ                                 Γ΄ΚΛΙΣΗ 





2. κρῖναι :Να κλιθεί στην Οριστική  - Ευκτική  Μέλλοντα  και στον Αόριστο. Να σχηματιστούν τα απάρεμφατα και οι μετοχές των ίδιων χρόνων. 
3. Να υπογραμμίσετε τους σωστούς τύπους προστακτικής κάθε ρήματος: 
 παραγίγνεται : παραγίγνου  ή  παραγιγνοῦ 
ἔπρασσε :  ἔπρασσον  ή  πρᾶσσον 
πείθει : πείθε  ή  πεῖθε 
ἔμειναν : μεῖνον ή  μεῖνε 
καταλιπεῖν : κατέλιπε  ή  κατάλιπε 
ὦσινν : ἴσθι  ή  ἴθι  
Β. Συντακτικό: 

1. Να γίνει πλήρης συντακτική αναλύση της πρώτης περιόδου : "Τῆ δέ επιγιγνομένη ..... ὁπλίταις "
2. Να εντοπιστούν και να χαρακτηριστούν τα απαρέμφατα της ενότητας. 
3. Να χαρακτηριστεί η δευτ . πρόταση : "ὅπως ἧσσον τι ἔν κινήσει ὦσιν οἱ ἐνάντιοι"

Γ. Ετυμολογία:
1.α.Να εντοπίσετε τις λέξεις του κειμένου  με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια οι παρακάτω: 
 πρόγονος , πρόσβαση , ευπιστος , αναχωρητής , κρίμα , νόμισμα πλοίο , λείψανο,  πλήρωμα 
β. Να γράψετε 2 ομόρριζες λέξεις για κάθε μια που σας δίνεται: 
στρατηγός , βοηθῶν , ὁπλίταις , ἄνδρας , ἔμειναν ,ἔμελλεν , δήμου , ξυμπέμψειν  
Δ. Ερμηνευτικά : 
1. Να χαρακτηρίσετε το Νικόστρατο  με βάση τις ενέργειές του στην Κέρκυρα.

Κι αν έρθουν χρόνοι δίσεκτοι ....


Το ημερολόγιο σήμερα δείχνει 29 Φεβρουαρίου και μας θυμίζει πως το 2012 είναι ένα έτος δίσεκτο. Τί σημαίνει , όμως , δίσεκτο έτος και πώς καταλήξαμε κάθε 4 χρόνια να προσθέτουμε και μια επιπλέον ημέρα στο ημερολόγιό μας;
Όλα ξεκίνησαν όταν οι Ρωμαίοι έφτασαν να γιορτάζουν τις καλοκαιρινές γιορτές του θερισμού μέσα στον ημερολογιακό χειμώνα. Και πώς συνέβη αυτό; Το έτος δεν αποτελείται από 365 ημέρες αλλά από 365 1/4 περίπου. Για πρακτικούς λόγους εμείς οι άνθρωποι κάναμε μια σύμβαση μεταξύ μας και ορίσαμε ένα έτος να έχει πάντα ακέραιο αριθμό ημερών.Έτσι σε βάθος χρόνου δημιουργήθηκε διαφορά ανάμεσα στο πολιτικό και στο τροπικό  έτος. Αποφάσισαν λοιπόν οι Ρωμαίοι να δράσουν άμεσα. Ο Ιούλιος Καίσαρας ανέθεσε το πρόβλημα στους φιλοσόφους. Ύστερα από υπόδειξη του έλληνα αστρονόμου Σωσιγένη , ο Ιούλιος Καίσαρας όρισε κάθε 4 χρόνια να προστίθεται ακόμη μια "εμβόλιμη" ημέρα. Έτσι τα έτη που ο αριθμός τους διαιρείται με το 4 έχουν 366 ημέρες ( υπάρχουν και εξαιρέσεις ) και ονομάστηκαν Δίσεκτα, γιατί κατά την Ρωμαική εποχή ως εμβόλιμη ημέρα επαναλαμβανόταν η έκτη ημέρα πριν από τις Καλένδες
(  Καλένδες ονομάζοντα οἱ πρώτες ημέρες κάθε μήνα, η αρχιμηνιὰ/πρωτομηνιά)
του Μαρτίου. Τότε βέβαια ο Φεβρουάριος είχε πάντοτε 28 ημέρες , διότι η 24η υπολογιζόταν διπλά.( έτσι πήραν και την ονομασία , επειδή υπολόγιζαν την 24 Φεβρουαρίου δύο φορές και επειδή ήταν η έκτη μέρα πριν από την 1 Μαρτίου (που ήταν η αρχή του έτους για τους Ρωμαίους), η δεύτερη 24 Φεβρουαρίου που προστέθηκε ονομάστηκε δις έκτη μέρα, δηλαδή δεύτερη έκτη μέρα πριν από τον Μάρτιο) .  Αργότερα αυτή η μέρα μεταφέρθηκε στο τέλος του μήνα και έτσι έχει ο Φεβρουάριος 29 μέρες τα δίσεκτα έτη.
Κατά το δίσεκτο έτος σύμφωνα με δεισιδαίμονες αντιλήψεις του ελληνικού λαού δεν πρέπει να προβαίνουμε σε σημαντικά έργα και να αναλαμβάνουμε σημαντικές υποχρεώσεις π.χ. γάμος, αγορά κατοικίας.Οι αντιλήψεις αυτές πέρασαν και στη λαική παράδοση όπως φαίνεται και σε ένα παό τα πιο γνωστά δημοτικά μας τραγούδια "Του νεκρού  αδελφού ": 
 "κι εμπήκε χρόνος δίσεκτος, και μήνες οργισμένοι
κι έπεσε το θανατικό, κι οι εννιά αδελφοί πεθάναν"
 Αυτὲς οι αντιλήψεις περὶ δισεκτων/δυστυχῶν ετών έχουν βαθιά τις ρίζες τους στο χρόνο και μεχρις ενός σημείου μοιάζουν χαριτωμένες αρκεί βέβαια να μην μας καταδυναστεύουν τη ζωη.Διότι το σίγουρο είναι πως όταν πιστεύεις με πάθος πως κάτι κακό θα σου συμβεί αργά ή γρήγορα θα πραγματοποιηθεί.Θα μου πείτε βέβαια , τί αλλό  χειρότερο  να περιμένει ο Έλληνας από το 2012;Οψόμεθα!!!!

Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

ΚΟΥΛΟΥΜΑ!!!!

Χωρίς ιδιαίτερους προλόγους και  εξηγήσεις η λέξη με την οποία θα ασχοληθώ σήμερα είναι τα Κούλουμα!!!
Με την ονομασία Κούλουμα χαρακτηρίζεται ο υπαίθριος πανηγυρισμός της "Καθαρής Δευτέρας".
Δεν έχει εξακριβωθεί η αρχαία προέλευση της εορτής αυτής. Η γιορτή αυτή είναι πανελλήνια και κατ' άλλους έχει αθηναϊκή καταγωγή, ενώ κατ' άλλους βυζαντινή. Στην Κωνσταντινούπολη γιορταζόταν έντονα από πλήθος κόσμου που συνέρρεε σε ένα από τους επτά λόφους της πόλης και συγκεκριμένα σ’ εκείνο του ελληνικότατου οικισμού των "Ταταούλων".
Στην Αθήνα από πολλές δεκαετίες προ του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τα Κούλουμα γιορταζόταν στις πλαγιές του λόφου του Φιλοπάππου όπου οι Αθηναίοι "τρωγόπιναν" καθισμένοι στους βράχους από το μεσημέρι μέχρι τη δύση του Ήλιου -κάτι που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Οι περισσότεροι χόρευαν από τους ήχους πλανόδιων μουσικών, κατά παρέες, είτε δημοτικούς είτε λαϊκούς χορούς υπό τους ήχους λατέρνας.
Το σούρουπο όλοι οι Ρουμελιώτες γαλατάδες της Αθήνας έστηναν λαμπρό χορό κυρίως τσάμικο γύρω από τους στύλους του Ολυμπίου Διός παρουσία των Βασιλέων και πλήθους κόσμου.
Για την ετυμολογία του ονόματος που παραμένει άγνωστη όπως και η αρχή του εορτασμού υπάρχουν πολλές απόψεις. Κατά μερικούς προήλθε από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης cumulus που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος, υποδηλώνοντας έτσι το πολύ "φαγοπότι" με πολύ χορό, ή το τέλος της εορταστικής περιόδου της αποκριάς.
Ειδικότερα όμως ο Α. Καμπούρογλου σημειώνει ότι ο όρος είναι καθαρά αθηναϊκός και προέρχεται από τις κολώνες του ναού του Ολυμπίου Διός που τις αποκαλούσαν στη νεότερη ιστορία οι Αθηναίοι columna, κόλουμνα, κούλoυμνα, κούλουμα, χωρίς όμως αυτό και να προσδιορίζει την αρχή της εορτής που πιθανολογείται κατά τη περίοδο της τουρκοκρατίας. Ο ίδιος όμως προσθέτει στις σημειώσεις του ότι ο λόφος επί του οποίου βρίσκεται το Θησείο ονομάζονταν στην αρχή της εποχής του Όθωνα «τριανταδυό κολώνες».
Τα τελευταία χρόνια αναφέρεται επίσης ότι η λέξη "κούλουμα", προέρχεται από την αλβανική λέξη kulm ή kolum που -υποτίθεται- σημαίνουν «καθαρός» και συνδυάζονται με την Καθαρά Δευτέρα. Στην αλβανική γλώσσα όμως από τις παραπάνω λέξεις υπάρχει μόνο το kulm και σημαίνει «κορυφή», οπότε δεν γνωρίζουμε πού στηρίζεται αυτή η θεωρία και πόσο βάσιμη μπορεί να είναι.
Στα παραπάνω περί λατινικής ή αλβανικής αλλά άγνωστης προέλευσης συνηγορεί και ο Μπαμπινιώτης (Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, 2005).
Όπως και να έχει το πράγμα τα Κούλουμα είναι μια γιορτή με παμπάλαια ιστορία  που γιορτάζεται σε ολόκληρη την Ελλλάδα και σηματοδοτεί το πέρασμα στην Νηστεία της Σαρακοστής.

 

ΚΑΛΗ   ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!!!