ΔΙΔΩ ΚΑΙ ΑΙΝΕΙΑΣ
Κείμενο :
Aeneas filius Anchisae est. Patria Aenae Troia est. Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant. Aeneas cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat. Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant. Ibi Dido regina novam patriam fundat. Aeneas reginae insidias Graecorum renarrat. Regina Aenean amat et Aeneas reginam. Denique Aeneas in Italiam navigat et regina exspirat.
Μετάφραση:
Ο Αινείας είναι γιος του Αγχίση. Η Τροία είναι πατρίδα του Αινεία. Οι Έλληνες πολιορκούν την Τροία και με δόλο την κυριεύουν. Ο Αινείας με τον Αγχίση, το γιο του και τους συντρόφους του πλέει προς την Ιταλία. Αλλά οι άνεμοι ταράζουν τη θάλασσα και παρασύρουν τον Αινεία στην Αφρική. Εκεί η βασίλισσα Διδώ θεμελιώνει (ιδρύει) νέα πατρίδα. Ο Αινείας αφηγείται από την αρχή στη βασίλισσα τις παγίδες των Ελλήνων. Η βασίλισσα αγαπά τον Αινεία και ο Αινείας τη βασίλισσα. Τελικά ο Αινείας πλέει (ταξιδεύει) στην Ιταλία και η βασίλισσα πεθαίνει.
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ :
1. Aeneas filius Anchisae est: κύρια πρόταση
est: ρήμα, Aeneas: υποκείμενο ρήματος, filius: κατηγορούμενο στο υποκείμενο Aeneas, Anchisae: γενική συγγένειας ή κτητική από τη λέξη filius
2. Patria Aeneae Troia est: κύρια πρόταση
est: ρήμα, Troia: υποκείμενο ρήματος, Patria: κατηγορούμενο στο υποκείμενο Troia, Aeneae: γενική κτητική από τη λέξη Patria
3. Graeci Troiam οppugnant et dolo expugnant:
Graeci Troiam οppugnant: κύρια πρόταση
oppugnant: ρήμα, Graeci: υποκείμενο ρήματος, Troiam: αντικείμενο ρήματος
dolo expugnant: κύρια πρόταση expugnant: ρήμα, Graeci: εννοείται υποκείμενο ρήματος, dolo: αφαιρετική τρόπου
4. Aeneas cum Αnchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat: κύρια πρότασηnavigat: ρήμα, Aeneas: υποκείμενο ρήματος, cum Anchisa, cum nato, cum sociis: εμπρόθετοι προσδιορισμοί συνοδείας, ad Italiam: εμπρόθετος προσδιορισμός κατεύθυνσης
5. Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant :
Sed venti pontum turbant: κύρια πρότασηturbant: ρήμα, venti: υποκείμενο ρήματος, pontum: αντικείμενο ρήματος
Aenean
in Africam portant: κύρια πρόταση portant: ρήμα, venti: εννοείται υποκείμενο ρήματος, Aenean: αντικείμενο ρήματος, in Africam: εμπρόθετος προσδιορισμός κίνησης σε τόπο
6. Ibi Dido regina novam patriam fundat: κύρια πρόταση
fundat: ρήμα, Dido: υποκείμενο ρήματος, regina: παράθεση στο υποκείμενο Dido, patriam:αντικείμενο ρήματος, novam: επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη patriam, Ibi:επιρρηματικός προσδιορισμός τόπου
7. Aeneas reginae insidias Graecorum renarrat: κύρια πρόταση
renarrat: ρήμα, Aeneas: υποκείμενο ρήματος, reginae (έμμεσο) , insidias (άμεσο): αντικείμενα ρήματος, Graecorum: γενική υποκειμενική από τη λέξη insidias
8. Regína Aenean amat et Aeneas regínam:
Regína Aenean amat: κύρια πρόταση amat: ρήμα, Regina: υποκείμενο ρήματος, Aenean: αντικείμενο ρήματος
Aeneas regínam: κύρια πρόταση
amat: εννοείται ρήμα, Aeneas: υποκείμενο ρήματος, reginam: αντικείμενο ρήματος
9. Denique Aeneas in Italiam navigat et regína exspirat:
Denique Aeneas in Italiam navigat: κύρια πρόταση
navigat: ρήμα, Aeneas: υποκείμενο ρήματος, in Italiam: εμπρόθετος προσδιορισμός κατεύθυνσης, Denique: επιρρηματικός προσδιορισμός χρόνου
regína exspirat: κύρια πρόταση
exspirat: ρήμα, regina: υποκείμενο ρήματος
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
Χρήση Πτώσεων
Η δοτική δηλώνει το έμμεσο αντικείμενο (reginae renarrat)
Η αφαιρετική δηλώνει τον τρόπο (dolo expugnant)
Εμπρόθετοι Προσδιορισμοί
cum (πρόθεση) + αφαιρετική= συνοδεία ή κοινωνία(cum Anchisa, cum nato, cum sociis)
ad (πρόθεση) + αιτιατική= κατεύθυνση, προορισμό (ad Italiam)
in (πρόθεση) + αιτιατική= κατεύθυνση σε τόπο (in Africam, in Italiam)
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
Β’ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
- Η β’ κλίση των ουσιαστικών στη λατινική γλώσσα περιλαμβάνει ουσιαστικά και των τριών γενών. Τα περισσότερα είναι αρσενικά και ουδέτερα. Θηλυκά είναι τα ονόματα γυναικείων θεοτήτων, γυναικών, δέντρων, πόλεων, νησιών και τα ονόματα alvus -i = η κοιλιά, ficus –i = η συκιά , humus –i = η γη
- Τα κύρια ονόματα που λήγουν σε –ius (π.χ Vergilius ) καθώς και το όνομα filius, συναιρούν στη γενική ενικού τα δύο –ii σε ένα και δεν παίρνουν την κατάληξη –e στην κλητική ενικού. Έτσι γενική ενικού Vergilii και Vergili , filii και fili , κλητική ενικού Vergili
και fili - Το αρσενικό και ουδέτερο γένος των δευτερόκλιτων επιθέτων κλίνεται κατά τη δεύτερη κλίση (novus, magnus, adversus)
Οι καταλήξεις είναι οι εξής :
ΑΡΣΕΝΙΚΑ – ΘΗΛΥΚΑ ΑΡΣΕΝΙΚΑ – ΘΗΛΥΚΑ
ΟΝ. –us dolus -i doli
ΓΕΝ. –i doli -orum dolorum
ΔΟΤ. –o dolo -is dolis
ΑΙΤ. –um dolum -os dolos
ΚΛΗΤ. –e dole -i doli
ΑΦΑΙΡ. –o dolo -is dolis
Τα ουσιαστικά Aeneas, Anchises κλίνονται ως εξής :ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣΟΝ. Aeneas Anchises Dido
ΓΕΝ. Aeneae Anchisae Didonis - Didus
ΔΟΤ. Aeneae Anchisae Didoni - Dido
ΑΙΤ. Aeneam - Aenean Anchisam – Anchisen Didonem – Didon - Dido
ΚΛΗΤ. Aenea Anchisa - Anchise Dido
ΑΦΑΙΡ. Aenea Anchisa DidoneΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΕνικός Αριθμός Πληθ. Αριθμός
α’ πρόσ. β’ προσ. γ’ προσ. α’ πρόσ. β’ προσ. γ’ προσ.
Ον. ego tu - nos vos -
Γεν. mei tui sui nostri-nostrum vestri –vestrum sui
Δοτ. mihi tibi sibi nobis vobis sibi
Αιτ. me te se nos vos se
Κλητ. - - - - - -
Αφαιρ. a me a te a se a nobis a vobis a se - ΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΕνικός Αριθμός Πληθυντικός Αριθμός
α’ πρόσ. β’ πρόσ. γ’ πρόσ. α’ πρόσ. β’ πρόσ. γ’ πρ
Ον. ille illa illud illi illae illa
Γεν. illius illius illius illorum illarum illorum
Δοτ. illi illi illi illis illis illis
Αιτ. illum illam illud illos illas illa
Κλητ. - - - -
Αφαιρ. illo illa illo illis illis illis
1. novam patriam:Να γραφεί η συνεκφορά στις πλάγιες πτώσεις ενικού και πληθυντικού αριθμού.
2. Να εντοπίσετε τα δευτερόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου και να τα γράψετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού.
3. Να κλιθούν οι αντωνυμίες :ego . ille
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου