Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ - LECTIO TERTIA


 Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΜΕΔΑΣ

Κείμενο:
Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent. Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat. Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam, quae incolis nocet. Oraculum incolis respondet: « regia hostia deo placet! » Tum Cepheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet. Repente Perseus calceis pennatis advolat; puellam videt et stupet forma puellae. Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent.

Μετάφραση : 
Ο Κηφέας και η Κασσιόπη έχουν κόρη την Ανδρομέδα. Η Κασσιόπη περήφανη για την ομορφιά της, συγκρίνεται με τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας οργισμένος στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας θαλασσινό κήτος, που αφανίζει τους κατοίκους. Το μαντείο απαντά στους κατοίκους: «Βασιλικό σφάγιο αρέσει στο θεό!» Τότε ο Κηφέας δένει την Ανδρομέδα σε βράχο· το κήτος κατευθύνεται προς την Ανδρομέδα. Ξαφνικά καταφθάνει πετώντας με τα φτερωτά του σανδάλια ο Περσέας· βλέπει την κοπέλα και θαμπώνεται από την ομορφιά της. Ο Περσέας σκοτώνει το κήτος με το δόρυ του και ελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας, η Κασσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πάρα πολύ.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ: 
1. Cepheus et Cassiope Andromedam filiam habent: κύρια πρόταση
habent: ρήμα, Cepheus, Cassiope: υποκείμενα ρήματος, Andromedam: αντικείμενο ρήματος, filiam: κατηγορούμενο στο αντικείμενο Andromedam


2. Cassiope, superba forma sua, cum Nymphis se comparat: κύρια πρόταση
comparat: ρήμα, Cassiope: υποκείμενο ρήματος, superba: επιρρηματικό κατηγορούμενο τρόπου στο υποκείμενο Cassiope, se: αντικείμενο ρήματος, forma: αφαιρετική αιτίας, sua: επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη forma, cum Nymphis: εμπρόθετος προσδιορισμός αντιπαραβολής


3. Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam, quae incolis nocet:
Neptunus iratus ad oram Aethiopiae urget beluam marinam: κύρια πρόταση
urget: ρήμα, Neptunus: υποκείμενο ρήματος, beluam: αντικείμενο ρήματος, marinam: επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη beluam, iratus: αιτιολογική μετοχή, ad oram: εμπρόθετος προσδιορισμός τόπου, Aethiopiae: γενική κτητική στη λέξη oram
quae incolis nocet: δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική πρόταση στη λέξη beluam
nocet: ρήμα, quae: υποκείμενο ρήματος, incolis: αντικείμενο ρήματος
4. Oraculum incolis respondet: κύρια πρόταση
respondet: ρήμα, Oraculum: υποκείμενο ρήματος, incolis: αντικείμενο ρήματος


 5. «regia hostia deo placet!»: κύρια πρόταση
placet: ρήμα, hostia: υποκείμενο ρήματος, regia: επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη hostia, deo: αντικείμενο ρήματος


6. Tum Cepheus Andromedam ad scopulum adligat;: κύρια πρόταση
adligat: ρήμα, Cepheus: υποκείμενο ρήματος, Andromedam: αντικείμενο ρήματος, Tum:
επιρρηματικός προσδιορισμός χρόνου, ad scopulum: εμπρόθετος προσδιορισμός τόπου
7. belua ad Andromedam se movet: κύρια πρόταση
movet: ρήμα, belua: υποκείμενο ρήματος, se: αντικείμενο ρήματος, ad Andromedam:εμπρόθετος προσδιορισμός κατεύθυνσης


8. Repente Perseus calceis pennatis advolat;: κύρια πρόταση
advolat: ρήμα, Perseus: υποκείμενο ρήματος, calceis: αφαιρετική οργάνου, pennatis:επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη calceis, Repente: επιρρηματικός προσδιορισμός τρόπου


9. puellam videt et stupet forma puellae:
puellam videt: κύρια πρόταση
videt: ρήμα, Perseus: ενν. υποκείμενο ρήματος, puellam: αντικείμενο ρήματος
stupet forma puellae: κύρια πρόταση
stupet: ρήμα, Perseus: εννοείται υποκείμενο ρήματος, forma: αφαιρετική αιτίας, puellae:γενική κτητική στη λέξη forma


10. Perseus hasta beluam delet et Andromedam liberat:
Perseus hasta beluam delet: κύρια πρόταση
delet: ρήμα, Perseus: υποκείμενο ρήματος, beluam: αντικείμενο ρήματος, hasta:
αφαιρετική οργάνου
Andromedam liberat: κύρια πρόταση
liberat: ρήμα, Perseus: ενν.  υποκείμενο ρήματος, Andromedam: αντικείμενο ρ.


11. Cepheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent: κύρια πρόταση
gaudent: ρήμα, Cepheus, Cassiope, incolae: υποκείμενα ρήματος, Aethiopiae: γενική αντικειμενική ή κτητική στη λέξη incolae, valde: επιρρηματικός προσδιορισμός ποσού


 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
Χρήση Πτώσεων
Η δοτική χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα (αντικείμενο) ρημάτων που δηλώνουν εχθρική ή φιλική διάθεση (belua incolis nocet, hostia deo placet)
H αφαιρετική δηλώνει την αιτία (superba forma sua, stupet forma puellae) ή το όργανο (hasta beluam delet)
Εμπρόθετοι Προσδιορισμοί
ad: (πρόθεση) + αιτιατική= κατεύθυνση, προορισμό, τόπο (ad oram, ad scopulum, ad Andromedam)
cum (πρόθεση) + αφαιρετική= αντιπαραβολή (cum Nymphis)


 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ
Β’ΣΥΖΥΓΙΑΣ ΡΗΜΑΤΩΝ
 

 Στην δεύτερη συζυγία ανήκουν τα ρήματα που έχουν ενεστωτικό θέμα που λήγει
σε -e
Κλίνονται ως εξής :
α’ ενικό    dele –o                                α’ πληθυντ.      dele –mus
β’ ενικό    dele –s                                β’ πληθυντ.       dele –tis
γ’ ενικό    dele –t                                γ’ πληθυντ.        dele –nt 

 Tα ουσιαστικά Andromeda, Cassiope, Cepheus κλίνονται ως εξής:
ΟΝ. Andromeda (-e)               Cassiope                Cepheus
ΓΕΝ. Andromedae (-es)          Cassiopes              Cephei (-os)
ΔΟΤ. Andromedae                  Cassiopae              Cepheo
ΑΙΤ. Andromedam (-an), (-en) Cassiopen            Cepheum (-a)
ΚΛΗΤ. Andromeda (-e)           Cassiope              Cepheu
ΑΦΑΙΡ. Andromeda (-e)          Cassiope               Cepheo


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου